Elke dag nemen we honderden beslissingen, groot en klein. Veel van deze beslissingen zijn goed, maar soms realiseren we ons later dat we een slechte beslissing hebben genomen. Soms weten we op het moment zelf dat we een slechte beslissing nemen.

Dit is vaak het geval als het gaat om onze relatie met onze voeding. We geven onszelf de schuld van het nemen van verkeerde beslissingen om onze gewichtsdoelen te realiseren. We proberen minder te eten en meer te bewegen, maar het lukt ons niet altijd.

Maar wat als we veel minder vrije keuze hebben dan we denken?

Gedragseconoom Daniel Kahneman helpt ons inzien dat we minder bewuste controle hebben over de beslissingen die we nemen dan we denken. We nemen zelfs veel beslissingen zonder ons er bewust van te zijn.

Hij noemt dit Systeem 1-denken. Het is snel, intuïtief en onbewust, zoals een T-shirt uit de kast halen of je schoenveters strikken.

Systeem 2 werkt anders. Stel dat je een belangrijke afspraak hebt. Je kunt veel tijd besteden aan het proberen van verschillende outfits en advies vragen aan je vrienden. Dit is Systeem 2-denken – langzaam en doelbewust.

Hoe werken Systeem 1 en Systeem 2 als het gaat om gewicht- en eetlustregeling?

Veel mensen hebben lang en hard nagedacht over hun gewichtsdoelstellingen en de voeding die ze willen eten. Dit kan betekenen dat ze een dieet volgen of ervoor zorgen dat ze geen tweede keer opscheppen. De meeste mensen noemen dit wilskracht. Wilskracht werkt onder Systeem 2.

Maar het vasthouden aan voedings- en gewichtsdoelstellingen wordt moeilijker gemaakt vanwege de plannen van Systeem 1. Deze plannen vallen onder de regels van het overlevingsspel dat niet langer relevant is. De overlevingsregels geven de voorkeur aan consumptie van voedingsmiddelen met een hoog caloriegehalte en beschermen ons uit alle macht tegen gewichtsverlies.

Wetenschap heeft bewezen dat wilskracht niet de enige factor is als we gewicht willen verliezen en de kilo’s eraf willen houden. Sterker nog, als het gaat om gewichtsregulering, speelt het een veel kleinere rol dan we dachten. 

Het gewicht wordt gecontroleerd door veel processen en sommige daarvan zijn onderbewust. Volgens de onderzoeksgroep van Louisiana State University, is een combinatie van therapieën en benaderingen die meerdere mechanismen aanpakken waarschijnlijk de meest efficiënte manier om obesitas te beheersen. 

Gelukkig sta je er niet alleen voor. Het plannen van een afspraak met een getrainde zorgverlener om een gepersonaliseerde behandeling op te stellen is een belangrijke eerste stap om de uitdaging aan te pakken en je biologische systeem aan het werk te zetten.